Pioniers! De eerste vrouwen bij de krijgsmacht

De krijgsmacht was, zoals veel dingen in het confessionele Nederland van vroeger, van oudsher een mannenbolwerk. Tijdens de Tweede Wereldoorlog komt daar langzaam verandering in. Dit jaar is het tachtig jaar geleden dat de eerste vrouwenkorpsen worden opgericht en vrouwen hun intrede doen in het krijgswezen. Het NIMH staat dit jaar uitgebreid bij deze pioniers stil.

Belangrijke bijdrages

Het eerste korps is het Vrouwenkorps van het Koninklijke Nederlands-Indisch Leger (VK-KNIL). Dit korps wordt op 5 maart 1944 opgericht om te helpen bij de bevrijding van Nederlands-Indië van de Japanse bezetting. Later dat jaar volgen het Vrouwen Hulpkorps (VHK) en de Marine Vrouwenafdeling (MARVA). De leden van de vrouwenkorpsen vervullen vooral hulpdiensten achter de linies. Hoewel de vrouwen geen gevechtshandelingen uitvoeren, leveren zij belangrijke bijdrages in het draaiende houden van de krijgsmachtonderdelen.

Dit jaar besteedt het NIMH hier op verschillende manieren aan. Op nimh.nl verschijnt per korps een themapagina. De korpsen worden uitgelicht aan de hand van de ontstaansgeschiedenis, unieke collectiestukken en foto’s uit de eigen collectie en persoonlijke verhalen van veteranen. De eerste themapagina, gewijd aan het VK-KNIL, is hier te vinden. In oktober 2024 brengt het NIMH een speciale brochure over deze drie vrouwenkorpsen uit, waarin de genoemde informatie zal worden samengevoegd tot één boekwerk.

Vergroot afbeelding Zwart-witfoto van vrouwelijke militairen aan het werk achter typemachines.
Beeld: NIMH, collectie: Fotoafdrukken Koninklijke Landmacht
VK-KNIL'sters verrichten kantoorwerk in het opvangkamp voor Nederlandse krijgsgevangen in Manila, ca. 1945.