Het oorlogsarchief van defensieminister Adriaan Dijxhoorn

Weblogs

Weblogbericht | 22-01-2024 | NIMH

In 2022 kreeg het NIMH een bijzondere schenking van de nabestaanden van officier Adriaan Dijxhoorn. Een hutkoffer vol unieke foto’s en brieven van onder andere oorlogspremier Pieter Gerbrandy, generaal Winkelman en prins Bernhard.

Tijdens de Meidagen van 1940 is Dijxhoorn Minister van Defensie. Zijn positie wordt bovendien bemoeilijkt omdat hij een lagere rang heeft dan de legerleiding. Hoewel hij lange tijd bekend staat als afwachtend en twijfelend, neemt hij wel het moeilijke besluit om het kabinet te verplaatsen naar het veilige Groot-Brittannië.

Oplopende spanningen

In Londen lopen de spanningen tussen Dijxhoorn en andere kabinetsleden steeds verder op. Dijxhoorn wordt verweten te besluiteloos te zijn. Zijn gebrek aan het geloof in de geallieerde overwinning doet zijn reputatie ook weinig goed. De minister komt met regelmaat in botsing met particulier secretaris Francois van ’t Sant, vertrouweling van Wilhelmina, en prins Bernhard. In 1941 maakt koningin Wilhelmina een einde aan zijn politieke carrière, als ze haar vertrouwen in hem opzegt.

Na zijn politieke carrière treedt Dijxhoorn opnieuw in militaire dienst. Hij vervult tijdens de Tweede Wereldoorlog nog belangrijke functies, zoals bij de Combined Chiefs of Staff in Washington, de 21e Legergroep en bij het Supreme Headquarters Allied Expeditionary Force.

De schenking

Naast correspondentie met kopstukken uit de Nederlandse politiek, het koningshuis en de legerleiding bevat de schenking ook de memoires van Dijxhoorn. In zijn memoires schrijft de voormalig minister uitgebreid over zijn turbulente politieke tijd in Londen. Daarnaast blikt hij terug op zijn rol als regeringsvertegenwoordiger bij de Combined Chiefs of Staff in Washington en zijn detachering bij de 21e Legergroep en het Supreme Headquarters Allies Expeditionary Force. Ook is hij in 1945 waarnemend chef van de Generale Staf.

De schenking bevat foto’s, brieven en egodocumenten over deze hele periode. De collectie schetst daarmee een boeiend beeld van de Nederlandse politieke en militaire leiding tijdens de mobilisatie en de Tweede Wereldoorlog. De inventaris van de collectie is via deze link digitaal te raadplegen. De volledige collectie is in te zien op de studiezaal van het NIMH.

Zelf schenken?

Het militair verleden is van ons allemaal. Juist hierom bewaart het NIMH ons militaire verleden voor de toekomst. Of het nu gaat om brieven, documenten, en foto’s van een verre voorvader of materiaal van een recente uitzending naar Irak, Afghanistan of Mali: uw materiaal kan een waardevolle aanwinst voor het NIMH zijn.

Bel of mail ons voor meer informatie, wij komen graag met u in contact.

Vergroot afbeelding