Van oudsher bevinden zich aan boord van Nederlandse marineschepen zeelieden die zorgen voor de scheepsadministratie en daarnaast een rol spelen bij de logistiek. In de 17e en 18e eeuw werden zij kortweg ‘schrijver’ genoemd. Deze zeelieden hadden verschillende taken.
Schrijvers hielpen de kapitein of vlagofficier bij de werving van het scheepsvolk en maakten de monsterrol op. Zij deden aan boord het schrijfwerk voor de bevelhebber, traden op als diens woordvoerder of afgezant en hielden het scheepsjournaal bij. Ook waren zij betrokken bij de bevoorrading van de schepen en voorzagen de bemanning van scheepkleding en andere goederen. Daarnaast verstrekten ze tijdens de reis voorschotten en verrekenden deze in de door hen bijgehouden schuldrollen. Ze traden ook nog op als secretaris van de zeekrijgsraad én vervaardigden testamenten en beheerden nalatenschappen van gestorven of gedeserteerde opvarenden.
In deze studie gaat het nu eeens niet om de bevelhebber op zoek naar roem en fortuin, maar om de dekofficier die tijdens een zeeslag pal naast hem stond. De schrijver vormde een cruciale schakel binnen de marineorganisatie van de Republiek der Verenigde Nederlanden. Zijn werkzaamheden bevestigden dat overheidstaken en particuliere commerciële belangen nauw met elkaar waren verweven. Schrijvers waren sleutelfiguren, zowel op de schepen als aan de wal. Zij speelden een belangrijke rol bij het functioneren en professionaliseren van de Nederlandse oorlogsvloot.
Productspecificaties
Titel: Het oorlogsschip als varend bedrijf. Schrijvers, administratie en logistiek aan boord van Nederlandse marineschepen in de 17de en 18de eeuw
Auteur: Marc van Alphen
Uitgever: Van Wijnen
ISBN: 978 90 5194 488 4