Duur missie: 7 juli 1956 - heden
Aantal militairen: 663
Dodelijke slachtoffers: geen
Dapperheidsonderscheidingen: geen

Achtergrond

De Volkenbond gaf Palestina in 1920 als mandaatgebied in beheer aan Groot-Brittannië. De spanningen in het gebied waren groot omdat joodse immigranten een eigen (joodse) staat in Palestina wilden vestigen, een plan waartegen de autochtone Palestijnse bevolking zich fel verzette.

Israëlisch-Arabisch bestand

Op 14 mei 1948, een dag voordat het Britse mandaat over Palestina zou aflopen, riep de Joodse Nationale Raad de staat Israël uit. De in de Arabische Liga verenigde buurlanden openden daarop de aanval op de nieuwe staat. Israël sloot bijna een jaar later met elk van haar buurlanden een wapenstilstand. Hierin stonden afspraken over de loop van de Israëlisch-Arabische bestandsgrenzen en de oprichting van Mixed Armistice Commissions (MAC’s). Een commissie bestond uit een gelijk aantal vertegenwoordigers van Israël en een buurland, onder voorzitterschap van de chef-staf van de United Nations Truce Supervision Organization (UNTSO). Een team van ongewapende militaire waarnemers ondersteunde de voorzitter.

Beeld: NIMH, collectie Digitale Selecties

Een Nederlandse militair van UNTSO (in de witte auto) op patrouille door Gaza-Stad.

Taken MAC’s

De belangrijkste taken van de MAC’s waren het onderzoeken van klachten over het toepassen of het schenden van de Algemene Wapenstilstandsakkoorden, het leveren van assistentie bij de uitvoering van de bestandsakkoorden en wanneer nodig, het rapporteren van waargenomen activiteiten langs de bestandsgrenzen aan beide partijen.

Andere taken

De waarnemers speelden daarnaast een rol bij de uitwisseling van krijgsgevangenen of gesneuvelden en de teruggave van afgedwaald vee. Zij hielpen ook bij eventuele wijzigingen van de grens- of bestandslijnen. Een aanvullende taak was toezien op het handhaven van het staakt-het-vuren.

Observer groups

In de jaren na de Yom Kippoer-oorlog (oktober 1973) werden de waarnemers ondergebracht in zogenoemde observer groups. Die vielen onder operationele controle van de nieuwe vredesmissies UNEF-II (ingesteld in 1973), UNDOF (ook ingesteld in 1973) en UNIFIL (ingesteld in 1978).

Zwart-witfoto, buiten in de lucht. Een wit vliegtuig vliegt door de lucht, op de zijkant bij de neus staat Gelderland, op de romp V3 met daartussen de rondel van de Koninklijke Luchtmacht. Op de staart is een kleine Nederlandse driekleur aangebracht.

Eén van de vier Havilland-transportvliegtuigen die door Nederland beschikbaar zijn gesteld voor de UNTSO-missie.

Beeld: NIMH, collectie Digitale Selecties

Zwart-witfoto, in de woestijn. Een witte jeep staat geparkeerd, op de zijkant staan de letters UN geschilderd en er wappert een witte vlag boven. Voor de auto staat een militair met een in gewaden geklede man te praten. Rechts van hen een grote dromedaris, voorzien van rijtuig, de man in gewaad houdt de teugels van het dier vast. Links staat een man met voor zich een andere dromedaris die op de grond ligt.

Een Nederlandse kapitein van UNTSO bemiddelt tussen twee mannen over een weggelopen dromedaris.

Beeld: NIMH, collectie Digitale Selecties

Zwart-witfoto, buiten in bergachtig gebied. Een busje en een jeep staan in een klein kampement geparkeerd, op beide voertuigen staan de letters UN geschilderd en beide hebben een vlaggenstok met witte vlag. Links een grote, witte tent, met het getal 9 erop. Tussen de tent en het busje een hoge zendmast, die met kabels aan de grond vaststaat. Drie mannen staan in een groepje bijeen, de linker wijst naar iets in de verte. Op de achtergrond een bergachtig landschap met lage struiken.

Een observatiepost van UNTSO in 1967, enkele weken na het beëindigen van de Zesdaagse Oorlog opgesteld bij het drielandenpunt tussen Israël, Syrië en Jordanië.

Beeld: NIMH, collectie Digitale Selecties