Duur missie: 1 april 2004 - 31 juli 2015
Aantal militairen: 16
Dodelijke slachtoffers: geen
Dapperheidsonderscheidingen: geen
In de jaren 1993-2005 werd Burundi geteisterd door een bloedige burgeroorlog. Na de wapenstilstand in 2000 hielpen de Verenigde Naties (VN) met het vredesproces. In 2009 startte Nederland een afzonderlijke missie om de Burundese autoriteiten bij te staan bij de hervorming van de Burundese landmacht en politie.
SSR-SSD
Deze missie staat meestal bekend als Sector Security Reform (SSR)-Burundi. Eigenlijk ging het om Sector Security Development (SSD), dat meer omvatte dan de daadwerkelijke opbouw van het leger en de politie. SSD ging ook over de hervorming van de werkwijze en de verbetering van de regelgeving. De duur van de missie is verdeeld over 3 periodes: april – 30 juni 2004, 14 – 28 januari 2006 en 14 januari 2007 – juli 2015.
Beeld: NIMH, collectie Audiovisuele Dienst Defensie/Mediacentrum Defensie
Een Nederlandse luitenant-kolonel in gesprek met Burundese militairen.
Voorafgaande samenwerking
Voor de oprichting van SSR-Burundi hielp Nederland het land al met verschillende SSR/D-projecten. In 2004 werd een kolonel uitgezonden naar Burundi om de opbouw van een groot militair tentenkamp te overzien. In 2006 leverde Nederland 39 vrachtwagens, bestemd voor de politie. Drie rijinstructeurs en een onderhoudsspecialist verzorgden hiervoor de opleidingen.
Adviseurs
In het jaar daarna besloot de regering twee strategische adviseurs bij de Burundese ministeries van Veiligheid en Justitie en Defensie in te zetten. Zij hadden de opdracht problemen binnen het leger en politie op te sporen. Ook keken zij of de Burundezen interesse hadden in een langdurige samenwerking met Nederland. Eind 2009 was Nederland betrokken bij de oprichting van een ‘kustwacht’ op het Kisuvumeer, maar die kwam niet van de grond. Twee SSR-adviseurs werden ook voor de Organisation des Nations Unies au Burundi (ONUB) en het Bureau Intégré des Nations Unies au Burundi (BINUB), de andere missie in Burundi, ingezet.
Beeld: NIMH, collectie Audiovisuele Dienst Defensie/Mediacentrum Defensie
Burundese militairen bouwen een stellage voor een nieuwe hindernisbaan.
De oprichting van SSR-Burundi
In 2008 en 2009 tekenden Nederland en Burundi twee akkoorden over de samenwerking tussen beide landen. Nederland had nu toestemming om SSR-Burundi officieel van start te laten gaan. Het SSD-programma was gericht op de hervorming en modernisering van de Burundese landmacht en politie. Nederland zette in totaal vier adviseurs in, die na een aantal maanden werden afgelost.
4 fases
De missie was opgedeeld in vier tweejarige fases. In de eerste bracht Nederland vooral tastbare zaken tot stand, zoals de levering van voertuigen en de verbouwing van kazernes. In de tweede fase stonden de werkwijze en het naleven van de regelgeving binnen het leger en de politie centraal. Voor de derde en vierde fase namen Burundezen het voortouw. Zijn moesten zelf het programma hiervoor opstellen en de uitvoering ter hand nemen.
Het einde van de missie
Voordat de vierde fase inging, moest het SSD-programma worden afgebroken. De Burundese president Nkurunziza wilde namelijk illegaal aan de macht blijven. Na het uitbarsten van gewelddadige demonstraties in mei 2015 stelde Nederland vast dat het geen zin meer had om door te gaan met het programma. De laatste Nederlanders verlieten Burundi in juli. Formeel kabbelde het programma nog door tot medio 2017, maar van een intensieve gecoördineerde samenwerking was geen sprake meer.
