International Security Assistance Force (ISAF)

In 1994 kwam onverwacht een nieuwe militaire macht boven; de Taliban (meervoud van Talib, ofwel religieus student). Deze waren vooral afkomstig van koranscholen (madrassa’s) in Pakistan. Binnen enkele jaren veroverden zij grote delen van het land. Slechts in het noorden hielden enkele mujaheddin-groeperingen stand. Zij waren verenigd in de Noordelijke Alliantie.

Aanslagen Al Qa’ida

Al Qa’ida, een internationaal terroristisch netwerk met een islamitisch-fundamentalistische ideologie, werd in 1996 met open armen ontvangen door de Taliban. Op 11 september 2001 voerde Al Qa’ida aanslagen uit in New York en Washington DC. De Verenigde Staten (VS) deden daarop een beroep op artikel 51 van het Handvest van de Verenigde Naties (het recht op zelfverdediging). Ze verklaarden het terrorisme de oorlog.

De VS oefenden grote druk op het Afghaanse bewind om de aanstichters van de terreuraanslagen uit te leveren. Toen de regering in Kaboel dit weigerde besloot de VS om het Talibanbewind ten val te brengen. De aandacht richtte zich vervolgens op de toekomst van Afghanistan.

Akkoord van Bonn

Vertegenwoordigers van de belangrijkste etnische, politieke en religieuze groeperingen in Afghanistan, met uitzondering van de Taliban, sloten op 5 december 2001 het akkoord van Bonn. Hierin stond onder meer dat een door de Veiligheidsraad gemandateerde vredesmachtde Afghaanse autoriteiten zou assisteren bij het handhaven van de veiligheid in Kaboel en omstreken. Dit zou de International Security Assistance Force (ISAF) worden.

Het Akkoord van Bonn liet overigens de mogelijkheid open het ISAF-mandaat naar de rest van het land uit te breiden. De Veiligheidsraad zou ISAF hiertoe pas op 13 oktober 2003 expliciet toestemming geven. De eerste uitbreidingsfase ISAF ‘fase II’ geschiedde door de inzet van Provincial Reconstruction Teams (PRT’s) in de noordelijke en westelijke provincies. Op 1 augustus 2006 werd de NAVO operationeel in het zuiden van Afghanistan tijdens ‘fase III’. Op 5 oktober 2006, bij het ingaan van ‘fase IV’, nam de NAVO het commando over heel Afghanistan op zich.

Wel bleef de door de Amerikanen geleide operatie Enduring Freedom parallel aan ISAF actief in Afghanistan. ISAF maakte gebruik van de standaard NAVO-bevelsstructuur met een strategisch hoofdkwartier en een operationeel (brigade)hoofdkwartier, de Kaboel Multinational Brigade (KMNB). De KMNB bestond onder meer uit 3 versterkte bataljons. Sinds 2004 maakt ook een aantal PRT’s deel uit van ISAF.

Geactualiseerd op: 26 oktober 2011