Bob de Geus is pas zeventien jaar als in mei 1940 de Tweede Wereldoorlog uitbreekt. Na het lezen van Mein Kampf beseft hij wat het nationaalsocialisme kan aanrichten. Vanaf dat moment keert hij zich actief tegen nazi-Duitsland. Zijn eerste verzetsdaad is het lekprikken van fietsbanden van Duitse militairen.
Beeld: NIMH, collectie Fotoafdrukken Koninklijke Luchtmacht
Portretfoto van luitenant-generaal der infanterie Bob de Geus. De Geus is IGK van 1 augustus 1980 tot 30 oktober 1985.
Groep Albrecht
In 1943 komt De Geus via zijn toekomstige schoonfamilie in contact met het serieuze verzet. Hij sluit zich aan bij de spionagegroep Albrecht en krijgt de taak Duitse verdedigingslinies in kaart te brengen. Samen met twee anderen maakt hij gedetailleerde kaarten van Hilversum en andere strategische gebieden. Deze kaarten worden later gebruikt door de geallieerden voor bombardementen, waaronder het bombardement op Hilversum dat toevallig plaatsvindt op 29 december 1944, de dag dat De Geus trouwt. Onderweg naar de dominee zien zijn aanstaande bruid en hij de vliegtuigen overkomen en duiken ze een greppel in om te schuilen.
Bekend terrein
Vlak na de oorlog treedt De Geus in dienst bij de landmacht. Hij wordt onder andere uitgezonden naar Nieuw-Guinea in 1955. Na een voorspoedige militaire carrière wordt hij in 1980 in de rang van luitenant-generaal benoemd tot Inspecteur-Generaal der Krijgsmacht (IGK). De Zwaluwenberg is voor hem geen onbekend terrein. Na terugkeer uit Nieuw-Guinea werkt hij daar als kapitein in de staf van het instituut. Waar prins Bernhard als IGK naast werkbezoeken ook veel inspecties uitvoert, heeft De Geus een andere aanpak. ‘Ik wandel niet als een spion van de minister door de krijgsmacht,’ zegt hij. ‘Mijn staf en ik komen om te helpen en te bemiddelen.’
Beeld: NIMH, collectie Marine Elektronisch en Optisch Bedrijf (MEOB)
De Operationele School in Den Helder is op 15 maart 1983 aan de beurt om de IGK te ontvangen.
Vertrouwen opkrikken
De Geus en zijn staf leggen talloze werkbezoeken af, soms wel 1.300 in één jaar, wat het instituut zichtbaarder maakt binnen de krijgsmacht. Zijn persoonlijke benadering maakt het makkelijker voor medewerkers om een gesprek aan te gaan. Zo'n gesprek is vaak al een opluchting, zelfs als de IGK weinig kan betekenen voor het probleem. En wie bij de IGK langskomt, kan altijd op een antwoord rekenen. Na elk gesprek stuurt De Geus een persoonlijke brief, wat de betrokkenheid en het vertrouwen vergroot.
Prettig mens
Een bescheiden man, die niet te koop loopt met zijn verzetsverleden of zijn rang. Zo staat De Geus bekend. Mensen waarderen dat aan hem. Een adjudant beschrijft hem als ‘een heel prettig mens, met heel veel hersens’. Toch weet hij altijd precies wat hij wil, en daar staat hij voor: ‘Het kan me niet schelen hoe ze het doen, als ze het maar doen zoals ik het wil.’
Missiebezoek
De Geus is de eerste IGK die Nederlandse militairen op een VN-missie bezoekt. In 1982 brengt hij een bezoek aan de militairen van de United Nations Interim Force in Lebanon, de vredesmacht waarvan Nederlandse troepen dan al drie jaar deel uitmaken. Wanneer hij ziet dat de eenheid niet meer in staat is om haar taken goed uit te voeren, adviseert hij om de militairen terug te halen naar Nederland. Dat gebeurt uiteindelijk ook.
Beeld: NIMH, collectie Fotoafdrukken Koninklijke Landmacht
IGK luitenant-generaal De Geus gaat in 1982 op bezoek bij Nederlandse militairen die in Libanon op uitzending zijn.
Vis in het water
In 1985 is het voor De Geus tijd om met pensioen te gaan. Voor hem is de baan van IGK de mooiste die hij heeft gehad, hij voelt zich ‘als een vis in het water’. Bovendien is De Geus van grote waarde geweest voor het IGK-schap. Na de voorzichtige herstart van zijn voorganger De Savornin Lohman weet De Geus het vertrouwen in het instituut IGK verder te versterken.
Beeld: NIMH, collectie Fabri
Prins Claus, een goede vriend van de IGK, komt op 14 mei 1985 een bezoek brengen aan De Zwaluwenberg.
Oranjes
De Geus bouwt een sterke band op met het Koninklijk Huis. Deze gaat terug naar 1945, als de jonge verzetsstrijder op het netvlies komt van prins Bernhard. Na zijn termijn als IGK bekleedt De Geus meerdere posities dichtbij de koninklijke familie, waaronder die van Chef van het Militaire Huis. De vriendschap is zo hecht dat hij regelmatig met prins Bernhard op vakantie gaat en met prins Claus een potje golft. Deze bijzondere relatie blijft bestaan tot zijn overlijden in 1999 op 76-jarige leeftijd.