Karl Willem Meerbothe wordt op 19 december 1888 in Ammendorf deelstaat Saksen-Anhalt geboren en vervult van 1908 tot eind maart 1911 zijn dienstplicht als stoker bij de Duitse marine. Na vele omzwervingen, die hem onder andere naar Brazilië brengen, tekent hij in september 1913 voor zes jaar als beroepsmilitair bij het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger (KNIL). Drie maanden later vaart hij met het stoomschip Koningin Emma naar Nederlands-Indië. Wanneer hij uit dienst treedt, heeft hij als fuselier aan verschillende veldtochten deelgenomen. Als dank voor zijn inzet voor de kolonie ontvangt hij meerdere eretekens. Op 10 november 1920 krijgt hij in Palopo in Zuid-Sulawesi zijn paspoort met certificaat voor goed gedrag.

Beeld: © Privécollectie nabestaanden Karl Meerbothe

Karl Meerbothe aan het werk als geoloog, voordat hij zijn rechterhand verliest.

Avontuur en leerzaam

Hij vervolgt zijn loopbaan als geoloog in de Buton Asphalt Maatschappij op het huidige Sulawesi. Daar ontmoet hij Né Nipi en samen krijgen zij drie kinderen: Willem (Wim), Lies en Mady. Nipi’s nichtje Laba woont een tijdje bij haar oom en tante in, waarschijnlijk voordat de kinderen zijn geboren. In het boek Feasts of Honor: Ritual and Change in the Toraja Highlands van de antropoloog Toby Alice Volkman (1985) komen zowel Nipi als Laba aan het woord. Laba herinnert zich de avontuurlijke en leerzame tijd, waarin geologisch onderzoek van haar oom hen over heel centraal- en zuidoost-Sulawesi brengt.

Ongeval

Na een tragisch ongeval in de mijnen waarbij Karl zijn rechterhand verliest, moet hij ontslag nemen. Hij vertrekt met Willem en Lies naar Bandung. Né Nipi en hun jongste dochter Mady blijven achter op Sulawesi. Nipi zal niet hertrouwen.

Beeld: © Privécollectie nabestaanden Karl Meerbothe

Karl Meerbothe (links) aan boord van een schip. Rechts de kapitein ervan.

Toestemming tot huwelijk

In Bandung ontmoet Karl zijn tweede vrouw en opent samen met haar een sociëteit. Net als alle Duitse mannen in Nederlands-Indië, wordt Karl op 10 mei 1940 opgepakt en naar een interneringskamp gebracht. Vanuit het kamp onderhoudt hij contact met zijn zeventienjarige dochter Lies, die alleen achterblijft nadat haar stiefmoeder het gezin verlaat. Zij wordt opgevangen door de familie Doeve, wiens zoon Gustaaf als pianist bij de sociëteit werkt. In september 1941 geeft Karl vanuit het kamp Lawé Sigala-Gala op Sumatra aan zijn dochter en Gustaaf toestemming om te trouwen. Hij wenst hen veel geluk, al had hij liever dat ze hadden gewacht tot na zijn terugkeer in Bandung. Het spijt hem dat hij niets hoort van zijn vrouw en zoon.

Beeld: © Privécollectie nabestaanden Karl Meerbothe

Briefkaart van Karl Meerbothe vanuit het kamp in de Alasvallei waarin hij toestemming geeft voor het huwelijk tussen zijn dochter Lies en Gustaaf Doeve.

Van Imhoff

Karl keert niet meer terug. Hij is 54 jaar oud als hij aan boord gaat van de Van Imhoff en om het leven komt nadat het schip tot zinken is gebracht door een Japans vliegtuig en de bemanning vlucht en de Duitse geïnterneerden achter laten op het zinkende schip. 

Na de oorlog

Gustaaf wordt kort na het huwelijk met Lies geïnterneerd in een Japans kamp. De relatie houdt geen stand. Na de oorlog ontmoet Lies haar toekomstige man op het schip De Bloemenfontein dat haar naar Nederland brengt. Nipi verliest het contact met haar dochters, die beiden naar Nederland zijn gegaan. Wim blijft in Indonesië. Hij werkt in Jakarta en daarna als parelvisser aan de kust van Sulawesi, waar hij zijn vrouw ontmoet. Begin jaren zeventig vindt hij zijn moeder terug en herstelt het contact. In 1992 zoekt Lies hem op in Sulawesi en later komt hij naar Nederland om Mady te bezoeken.

  1. Zwart-witfoto. Foto van een meisje en een vrouw, ze staan tussen struiken en bomen. De vrouw staat rechts en draagt een jurk met stippen erop. Het meisje draagt een donker gekleurd jurkje en staat met haar handen op de rug.
    Né Nipi, de eerste vrouw van Karl Meerbothe, met één van haar dochters.
  2. Zwart-witfoto. Portretfoto van een oude vrouw. Zij draagt een wit hemd en een ketting om haar nek. Ze heeft veel rimpels in haar gezicht en hals. Onderin staat Né Nipi geschreven.
    Portret van Né Nipi op oudere leeftijd.