Het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger (KNIL) 1814-1950

Met deze onderzoekszoekshulp vindt u bronnen over het KNIL. Het biedt u een overzicht van de archieven en collecties van het NIMH, en geeft u ook aanwijzingen voor het zoeken in andere archieven naar informatie over het KNIL. De bronnen van het NIMH bestaan uit:

• Archieven, te vinden op Archieven.nl.
• (Bewegend) beeldmateriaal, te vinden in onze beeldbank.
• Publicaties over militaire geschiedenis, te vinden in onze bibliotheek.

Persoonsgebonden archieven

Het NIMH beheert geen personeelsdossiers van Nederlandse militairen of ander Defensiepersoneel. Wel beheert het NIMH persoonsgebonden archieven van KNIL-militairen. Dit zijn bronnen die militairen zelf hebben verzameld tijdens of na hun diensttijd, hebben bewaard en die uiteindelijk zijn overgedragen aan het NIMH. Het zijn bijvoorbeeld foto’s, tekeningen, aantekeningen, brieven of krantenknipsels. Hierin is nuttige informatie te vinden over bepaalde militair-historische gebeurtenissen die deze militairen hebben meegemaakt, bijvoorbeeld tijdens de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog. Deze archieven staan vaak op naam van de archiefvormer.

Ook kunt u bij ons terecht voor bronnen over bepaalde eenheden van het KNIL, gevechtsverslagen, rapporten en politieke stukken met betrekking tot Nederlands-Indië/Indonesië. 

U vindt via de onderzoekshulp met name informatie over onderzoek naar bepaalde personen of gebeurtenissen. 

Wat heb ik nodig voor ik begin met zoeken?

Om inzicht te krijgen in de militaire loopbaan van iemand die bij het KNIL heeft gediend heeft u allereerst een staat van dienst nodig. Dit is een persoonsdossier waarin van elke Nederlandse militair de datum van indiensttreding, bevordering, overplaatsing, ontslag en eventueel pensioen, eventuele krijgsverrichtingen, opgelopen verwondingen en aan hem of haar uitgereikte onderscheidingen worden vermeld.

Voor het opvragen van een staat van dienst van een KNIL-militair kunt u terecht bij het Nationaal Archief. Gebruik hiervoor de zoekhulp voor militairen en marinepersoneel. U heeft de naam, voorletters en geboortedatum van de persoon die u zoekt nodig.

Zie voor meer informatie over het zoeken naar gegevens over een militaire voorouder ons stappenplan. Een aanklikbare versie vindt u hier.

In welke archieven en collecties van het NIMH kan ik zoeken?

Met de gegevens uit de staat van dienst kunt u beginnen met zoeken in onze bronnen om uw onderzoek aan te vullen. U kunt nu bijvoorbeeld ook zoeken naar de eenheid of eenheden waarin de persoon die u zoekt gediend heeft. In de onderstaande tabel vindt u de meest relevante archieven en collecties voor onderzoek naar een KNIL-militair.

Wilt u meer weten over een bepaalde militaire gebeurtenis in Nederlands-Indië/Indonesië? Het NIMH beheert bronnen die hier mogelijk informatie over bevatten. Denk aan krijgshandelingen, rapporten, correspondentie en egodocumenten. In de onderstaande tabel staan de meest relevante collecties waarin u kunt zoeken.

U kunt in bovenstaande tabellen klikken op het toegangsnummer om gelijk naar de collectiepagina te gaan. Hier kunt u door de inventaris bladeren om te onderzoeken of er relevante stukken voor uw onderzoek onder vallen. In de inleiding van de collectie vindt u een beschrijving en een korte biografie van de archiefvormer. 

U kunt ook zoeken naar, bijvoorbeeld, bepaalde locaties, operaties of eenheden in de bovenstaande collecties door op archieven.nl deze als zoekterm in te voeren in de zoekbalk. Als deze term voorkomt verschijnt er een kopje ‘gevonden resultaat’. Onder het uitklapmenu ‘bekijk gevonden archiefstukken’ kunt u zien in welke inventarisbeschrijvingen de term voorkomt. 

Let op: In de collecties wordt de oude spelling van plaats- en persoonsnamen gebruikt, evenals de oude benaming van plaatsen. Zo wordt gesproken over Batavia en Buitenzorg, en niet over Jakarta en Bogor. Dit is niet het geval wanneer het een naam in de titel van een document betreft.

Enkele archieftoegangen zijn digitaal in te zien. Dit kunt u herkennen aan het paperclip-icoon. Als een zoekterm in de digitale bestanden voorkomt verschijnen deze automatisch onder ‘gevonden resultaat’. 

In de beeldbank kunt u het gevonden beeldmateriaal meteen bekijken. U kunt dit ook downloaden. Klik op de witte pijl in de linker kolom, naast de beschrijving.

Afspraak studiezaal

U kunt archiefstukken die niet digitaal beschikbaar zijn inzien in onze studiezaal. Maak hiervoor een afspraak via e-mail of per telefoon. Vermeld hierbij de collectie- en bijbehorende inventarisnummers. Vraag de publicaties die u wilt inzien minstens 5 werkdagen van tevoren op. 

In de bronnen, archieftoegangen en inventarissen wordt veel gebruikt gemaakt van afkortingen. In de onderstaande tabel staan de meest gebruikte afkortingen met betrekking tot het KNIL. 

Allereerst kan het zijn dat uw zoektocht strandt door de spelling van een zoekterm. In de collecties is veelal gebruik gemaakt van verouderde spelling van persoons- en plaatsnamen.

Het kan ook zijn dat u nog niet genoeg informatie heeft verzameld voor een succesvolle zoekslag in onze archieven. Het is nuttig uw zoektocht daarom te beginnen met een staat van dienst. Deze kunt u opvragen bij het Nationaal Archief. Gebruik hiervoor de zoekhulp voor militairen en marinepersoneel. Kunt u hier niets vinden? Mogelijk kunt u de staat van dienst opvragen via de website van de Stichting Administratie Indonesische Pensioenen (SAIP). Met informatie uit de staat van dienst heeft u meer zoekopties in onze archieven. 

Contact

Heeft u niet gevonden wat u zocht? Of heeft u vragen over het KNIL of een militaire voorouder waar u via de archieven geen antwoord op kunt vinden? Neem dan telefonisch of per e-mail contact met ons op, wij helpen u graag verder.

Mail: informatievragennimh@mindef.nl
Bel: 088-9516622